گشنیز گیاه خوش عطر و پر‌فایده‌ای است که تقریبا در همه جای ایران می‌روید و بیشترین تولید آن به استان همدان مربوط می‌شود. برگ و ساقه این گیاه نیز مانند شوید خشک در ایران به عنوان یکی از اجزای سبزی خوردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. گشنیز علاوه بر طعم دادن و بوی مطبوع به غذا، به عنوان چای، دمنوش و ماده تزئینی بسیاری از سوپ‌ها و غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تخم گشنیز نیز عطر قوی دارد و در ایران از آن در آشپزی، شیرینی‌پزی و طب سنتی استفاده می‌شود. گشنیز تازه و خشک خواص یکسانی دارند. اما گشنیز تازه بوی خوبی ندارد و بوی نوع خشک آن بهتر است؛ چرا که بوی بد این گیاه با خشک شدن از بین می‌رود.
روش آسان برای خشک کردن گشنیز
روش سنتی خشک کردن گشنیز
ابتدا گشنیز را به طور کامل پاک کنید و آن ها را در لگنی پر از آب شستشو دهید تا آلاینده ها و گل و لای از سبز به طور کامل پاک شود. در روش سنتی خشک کردن گشنیز به چندین روش انجام می شود.
- بهترین حالت برای خشک کردن گشنیز، دسته بندی کردن آن و آویزان کردن در روی طناب است زیرا عطر گشنیز تا مدت ها باقی می ماند.
- روش بعدی برای خشک کردن گشنیز اینگونه است که بعد از شستشوی کامل سبزی، آن را در آبکش قرار داده تا آب اضافی آن خارج شود. بعد آن را روی سینی و یا پارچه قرار داده در جای گرم و بدور از نور مستقیم خورشید قرار دهید به اصطلاح به آن سایه خشک می گویند. در این روش خشک کردن، رنگ سبزی گشنیز کاملا سبزی باقی می ماند.
- روش دیگر برای خشک کردن سبزی گشنیز این است که بعد از شستشو و آبگیری در آبکش آن را خرد کرده و روی پارچه قرار می دهیم تا کاملا خشک شود.
خشک کردن سبزیجات به روش صنعتی
خشک کردن در روش صنعتی با دستگاه خشک کن انجام می شود. این روش بهترین نوع در خشک کردن سبزی است زیرا به هیچ عنوان دور ریز نخواهید داشت.
خواص گشنیز خشک
- با تحریک فرآیند‌های هضم و جذب و مبارزه با درد معده، عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد.
- نقش مهمی در محافظت از پوست در برابر پیری دارد؛ زیرا به زیبائی پوست می‌افزاید و باید به رژیم غذائی اضافه شود.
- حاوی ویتامین‌های بسیاری اعم از ویتامین “C” است که به درمان سرماخوردگی، آنفلوانزا و آبریزش کمک می‌کند.
- بیش از سایر ادویه‌ها به محافظت از بدن در برابر سلول‌های سرطانی و محدود کردن گسترش آن‌ها در قسمت‌های مختلف بدن انسان کمک می‌کند.
- عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد و سموم را از بدن دفع می‌کند.
- برای درمان دیابت مفید است؛ زیرا سطح طبیعی قند در خون انسان را تنظیم می‌کند.
- بیماری‌های مختلف را دفع، گسترش آن‌ها را محدود و بدن را در برابر بیماری‌هایی مانند مسمومیت غذایی، وبا و سایر موارد محافظت می‌کند.
- به علت اینکه حاوی مقادیر زیادی آهن است، در درمان موارد کم خونی بسیار مؤثر است.
- تقویت بینایی و معالجه عفونت، خارش و قرمزی چشم یکی دیگر از فواید گشنیز است.
- در درمان بیماری‌های پوستی مانند: اگزما، عفونت، لکه‌ها و خارش آن نقش دارد.
- حاوی ویتامین‌های بسیاری است که در از بین بردن جوش و آکنه مؤثر است.
- مشکلات پوست سر، شوره، ریزش، آسیب و شکستگی مو را درمان می‌کند و با مصرف آن از مو‌های براق، قوی، سالم و ضخیم لذت خواهید برد.